Қызғалдақ – лалагүлдер тұқымдасына жатқызылатын көп жылдық шөптесін пиязшықты өсімдік. Біздің елімізде оның 32 түрі бар. Биіктігі 10-35 сантиметр аралығында болса, сабағы жұмыр, тік болып өседі.

Қызғалдақтың сирек кездесетін 13 түрі (Альберт қызғалдағы, Борщов қызғалдағы, Кауфман қызғалдағы т.б.) қорғауға алынып, Қазақстанның «Қызыл кітабына» енгізілген.

Ол гүл өсетін жеріне байланысты наурыз-мамыр айлары аралығында 20-25 күн ғана гүлдеп тұрады. Қызғалдақ гүлінің түсі ақтан қараға дейінгі алуан түрлі болып келеді.

Мол жауын түскен жылдары қаулап өсетін қызғалдақ гүлі аумағы бірнеше шаршы шақырымға тең алқаптарға әдейілеп кілем төсегендей кейіпке енеді. Ал оны қорек қылған мал семіз болады.

Басқа басқа Қазақстанның «Қызғалдақтың отаны» саналуы бекер емес. Себебі бұл гүлдің ерте замандарда қазақ даласынан бүкіл жер жүзіне таралғандығын дәлелдейтін деректер жетерлік.

Фото: Ерболат Шадрахов