Қамыс – қияқ тұқымдасына жататын әлемде ең көп таралған өсімдік. Көбіне ылғалды жерлер, су арналары мен жағалауларда өседі. Жер бетінде қамыстың 250 астам түрі кездессе, соның 14 түрі біздің елімізде өседі. Оның жиі кездесетін түрін қазақ халқы «көл қамысы» немесе «қоға» деп атайды. Қамыстың биіктігі орта есеппен екі жарым метрге дейін жетсе, ал оның төсемелі тамыры бірнеше метр тереңдікте жайылып өседі. Ол басқа да өсімдіктермен бірге ағын суды биологиялық жолмен тазартып, судың мөлдірлігін де сақтауға көмектеседі. Ал сабағы жұмыр, іші қуыс және бунақты болып келеді.

Қамыс сиыр, жылқы, кеміргіштер (ондатр, саз құндызы) үшін таптырмас азық саналады. Қамыстан себет тоқылып, тұрмысқа қажетті құрал-жабдықтар жасалады. Ал химиялық жолмен өңдесе одан шайыр, метил спирті, сірке қышқылымен қатар қағаз да жасалады. Кейбір тропиктік елдердің халқы құрылысқа жаппай қамысты пайданалып, қайық та жасайды.

Фото: Ерболат Шадрахов